VIỆT KIỀU MỸ: Đường trở về quê hương VN sau 30 Năm xa xứ

VIỆT KIỀU MỸ: Đường trở về quê hương VN sau 30 Năm xa xứ

Tony đã sống ở Mỹ 30 năm rồi. Từng mùa đông lạnh giá trôi qua, từng mùa xuân lại đến, cứ hẹn lần hẹn lựa ngay trở tro về que me Vietnam. Dòng đời cứ thế mà lặng lẻ trôi đi. Cuoi năm 2019 tôi thu xếp trở về VN . Ngày nào tôi cũng bóc từng tờ lịch , tôi đếm ngược từng ngày, tôi háo hức như một đứa trẻ lâu ngày được mẹ hứa dẫn đi chơi. Rồi những đêm mất ngủ hồi hộp suốt thời gian chờ đợi , làm việc gì tôi cũng lóng nga lóng ngóng, nhớ trước quên sau .

Hành trang tôi mang về VN cũng lỉnh kỉnh như bao người Việt Kiều xa xứ khác. Nhưng cái giá trị lớn nhất mang theo người là trái tim của tôi , dòng máu của người VN chảy trong người tôi.

Ngày ấy đã đến. Thằng bạn tôi láy xe chỡ tôi ra phi trường Mỹ. Tối qua tôi không ngủ được. Trước mắt tôi phủ kín bởi hình ảnh của quê nhà. Đang đi trên con đường bên Mỹ, mà lòng tôi nôn nao khó tả.

Cầm tấm vé máy bay trên tay cho 1 chuyến bay dài quá cảnh Singapore, tôi bồi hồi xúc động khi thấy dòng chữ ghi VN trên tấm vé . Tôi không thể suy nghĩ gì hơn được nữa , tôi đang bay, chỉ vài giờ nữa thôi tôi sẽ có mặt tại VN . Trong giây lát tôi như đang mơ , hoàn toàn lạc vào trạng thái vô thức , tai tôi ù lên, mắt tôi nhắm nghiền lại . Tâm trí tôi bổng dưng nhớ đến quãng đời dỉ vãng, vừa rất xa, vừa rất gần, chỉ mới 30 năm thôi.

Vào thập niên 90 , tôi đi cùng ba mẹ sang Mỹ định cư. Sinh ra ở Saigon (SG) nhưng tuổi thơ của tôi trải qua hầu hết ở Long An – miền Tây sông nước . Đi học cấp 1 và cấp 2 ở trường quê. Lên cấp 3 thì lên thị trấn Tầm Vu học tại trường THPT Nguyễn Thông, huyện Châu Thành, tỉnh Long An. Vì thế những ngày đầu mới qua Mỹ , tôi nhớ quê hương lắm! Nước Mỹ giàu sang, và đẹp lung linh như một thiên đường, mà tôi mơ ước ấp ủ từ lâu hiện hữu trước mắt tôi đây rồi! Thế là tôi lao vào làm việc và học hành suốt ngày , nhưng cứ mỗi tối , tôi lại trở về với chính bản chất con người tôi, tôi thổn thức , nhớ nhung dày vò .

Hành trang mang theo tuổi đôi mươi qua xứ người là những kỷ niệm của tuổi học trò:

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ

Tôi nhớ mối tình đầu đẹp như trăng 16, tôi nhớ ngôi trường củ, nhớ thầy cô , nhớ bạn bè. Tôi nhớ nhất là ngôi nhà nhỏ bé của gia đình tôi, nó được dựng bằng những cây cột củ kỷ, lộp bằng lá dừa, nằm cạnh con sông hiền hòa, có cây bần, hàng lá dừa nước nghiêng mình soi bóng xuống dòng sông xanh. Tôi nhớ con đường đất sình lầy sau những cơn mưa to. Hai bên đường được trang trí 1 màu xanh bát ngát của cánh đồng lúa ngút ngàn tận chân mây. Cứ mỗi trưa , gió từ bên kia sông thổi về mang theo mùi hương thơm thoang thoảng của hoa Điên Điển , của mùi lúa trổ đang thì con gái. Tôi nhớ cái chợ quê nhộn nhịp mổi buổi sáng tôi thuờng mua củ khoai lang, khoai mì, trái bắp để ăn trên đường đi học.

Khi học xong rồi đi làm ở Mỹ một thời gian dài. Thời gian trôi qua cũng đâu vào đấy. Tôi nhớ Vietnam nhiều hơn. Đặc biệt khi Việt Nam (VN) có mạng internet, nhiều người úp hình ảnh Vietnam lên youtube, thì lòng tôi lại nhớ nhà vô cùng, nhớ quê hương da diết.

Tôi nhớ cứ mỗi tết đến, ở Mỹ , tôi thèm khát không khí tết ở VN, được nghe tiếng pháo nổ, tiếng mời nhau chúc tết. Ở Mỹ thì bán không thiếu thứ gì ,tôi tự mua nếp đậu xanh gói bánh tét, làm thịt kho tàu ,làm dưa kiệu , rồi tôi cũng mua 1 cây hoa anh đào trang trí trong nhà cho giống ở VN. Nhưng nhiều năm tôi nhận ra rằng dù tôi cố đem hết hương vị tết ở VN qua Mỹ bao nhiêu đi chăng nữa , cũng không bằng đón tết ở VN. Nó thiếu tiếng cười, thiếu tình cảm cha mẹ, anh, em, bà con hàng xóm, bạn bè .

Khi tiếp viên hàng không thông báo chuẩn bị đến địa phận lãnh thổ VN, tôi sực tỉnh, đôi mắt mở to ra áp sát cửa sổ máy bay. Tôi đang nhìn gì, tìm kiếm gì ở trên chín tầng mây đó? Tôi đang trở về quê hương , về với quá khứ, về với thực tại.
Ngồi trên máy bay về VietnamNgồi trên máy bay về Vietnam

Khi phi cơ từ từ hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất , lòng tôi bồi hồi xúc động, tim tôi đập mạnh hơn . Tôi đang có mặt tại VN , đó là sự thật, tôi muốn khóc, muốn hét thật to để vơi đi nổi uất nghẹn trào dâng trong cuống họng, mà lâu nay nó đã bóp nghẹt trái tim tôi . Khi máy bay xuống gần hơn, chân máy bay chạm đất ,tôi muốn ngã quỵ xuống và tôi có cảm giác rằng tôi thuộc về nơi này!

Càng đi xa tôi càng thấu hiểu được sự thiêng liêng của hai tiếng quê hương. Những giọt nước mắt chảy trên đôi gò má của đứa con ly hương giờ trở về với đất mẹ . Khi ra đi mái tóc vẫn còn xanh, giờ trở về mái đầu đã điểm bạc phơi sương . Đất mẹ VN hào phóng ôm trọn tôi vào lòng , tôi khóc vì sự bao dung rộng lượng của mẹ không chối bỏ tôi. Tôi thầm gọi trong thổn thức: Con đã về rồi mẹ ơi!

Khi làm thủ tục xong , tôi bước ra ngoài, 1 làn gió ấm áp ùa vào vào cơ thể tôi, 1 cảm giác nhẹ nhàng lâng lâng giống như làn gió của con sông sau nhà tôi thuở ấu thơ. Cảm giác như vừa được giải thoát, bây giờ tôi hoàn toàn tự do bước đi ung dung tự tại , mà không một chướng ngại vật nào cản bước chân tôi. Trước mắt tôi là những mái đầu đen, nước da vàng, những dáng người nhỏ bé giống như tôi đang chờ đón thân nhân từ các phương xa trở về . Tôi muốn chạy đến ôm tất cả họ vào lòng , ngay giây phút này đây, dù bạn là ai? Chỉ cần bạn là người VN thì tôi cũng muốn ôm bạn! Chỉ cần đặt chân về VN thì đâu cũng là nhà là quê hương của tôi , không giống như ở phi trường bên Mỹ, chỉ thấy toàn là Mỹ! Tôi nói với anh tài xế : Chờ tôi vài phút , tôi muốn hít thở không khí ấm áp này , tôi muốn tận hưởng cảm giác ngọt ngào bấy lâu nay tôi chờ đợi. Tôi đã khóc, khóc thật nhiều. Tôi khóc như chưa từng được khóc. Từng giọt lệ chảy ngược vào trong. Đây phải chăng là tiếng khóc tôi dành cho bà con, bạn bè đi đón tôi hôm nay, hay chính là những giọt nước mắt quê huơng.

Trái tim tôi bây giờ đập loạn nhịp rồi! Cảm xúc đang lấn dần chiếm hữu tâm trí tôi . Tôi mặc kệ cứ để cảm xúc đưa lối dẫn đường, đã 30 năm rồi còn gì! Nếu như ngày trước tôi ra đi, mang theo trái tim bầu nhiệt huyết nóng hổi sôi nổi của tuổi trẻ , thì ngày trở về chầm chậm sâu lắng kẻ lìa xa quê. Trên con đường từ SG trở về nhà tôi thuộc tỉnh Long An. Hôm đó SG chào đón tôi bằng 1 cơn mưa, không tầm tã ào ào như mưa miền Trung, cũng không dai dẳng lạnh lạnh như mưa miền Bắc. Mưa SG bất chợt đến rồi chợt vội đi như đùa giỡn với tôi như khi tôi còn trẻ. Tức cảnh sinh tình , bao kỷ niệm thời thơ ấu tràn về trong ký ức tôi, giống như 1 cuộn phim, ngược dòng dĩ vãng, có đoạn vui, có đoạn buồn mà không bao giờ bôi xóa được. Cứ nghĩ rằng ngày trở về của kẻ tương tư chỉ nằm trong mộng tưởng , nhưng bây giờ là mộng thật.

Thành phố SG lung linh huyền ảo hiện ra trước mắt tôi, đẹp nguy nga lộng lẫy hơn xưa rất nhiều. Phải rồi, đã 30 năm rồi còn gì? Tôi còn thay đổi huống chi SG. Những dòng xe dài nối đuôi nhau , những ánh đèn màu lấp lánh hai bên đường, những dòng người hối hả tan công sở. Những dãy nhà cao tầng mọc san sát đang chạy lùi phía sau lưng tôi. SG thay đổi nhiều quá , đẹp hơn những gì tôi tưởng tôi thấy trong các clip trên các trang mạng xã hội. Cảm giác tự hào, hạnh phúc pha chút hãnh diện lâng lâng trong người con xa xứ như tôi. VN tôi đó, quê hương tôi đó đẹp lắm phải không các bạn?

Tôi có quốc tịch Mỹ, nhưng tôi chỉ có 1 quê hương, không ai có thể chối bỏ quê hương , quê hương đã sinh ra tôi, tôi xuất phát từ đâu thì giờ đây tôi đã trở về với chính con người thật của tôi.

Những con đường nhỏ chạy vào nhà tôi không còn lô nhô bập bềnh ổ gà ổ vịt , không còn hương thơm mùi mạ non của những cánh đồng lúa chạy dọc 2 bên đường, đâu rồi mùi hoa Lài hồi nhỏ tôi thường chạy ra bờ rào hái về cho mẹ tôi ướp trà. Tôi nhớ khi còn đi học, chúng tôi thường đu theo những chiếc xe ngựa chạy lóc cóc, để đi đến trường trên các con đường này. Bây giờ đường xá được mặc bằng chiếc áo mới bê tông trải nhựa, có hàng cây cao soi bóng xuống hai bên đường trông như 1 bức tranh quê sinh động.

Khi xe chạy từ từ đến đầu làng, từ xa tôi đã thấy hình dáng chị tôi đang đứng đợi, dáng nhỏ bé của phụ nữ đậm chất thôn quê , mái đầu đã pha sương. Tôi xúc động nghẹn ngào không nói nên lời , chị tôi sợ tôi lạc đường vì con đường và ngôi nhà của chúng tôi đã thay đổi rất nhiều , nó to lớn rộng rãi như bản chất phóng khoáng của người dân nơi đây. Tôi nhớ cách đây 30 năm chị tôi và anh trai tôi đưa tiễn chúng tôi ra đi, tôi hứa với anh tôi ngày cưới của anh tôi sẽ về. Giờ thì chỉ có mình chị tôi, anh tôi không còn nữa. Anh ấy mất rồi. Vậy mà thấm thoát chừng ấy thời gian trông chị đã già đi nhiều , nhưng nụ cười vẫn còn nguyên trên gương mặt đó. Tôi ôm chầm lấy chị, tôi cố ngăn dòng nước mắt nhưng không thể . Mấy đứa nhỏ cháu tôi ngơ ngác nhìn tôi , có lẻ chúng cũng không biết tôi là ai? Tôi đến bên bàn thờ thắp nén nhang cho ông bà và những người đã mất.

Chị tôi biết tôi thích ăn các món ăn miền Tây nên chị đã lên thực đơn để nấu cho tôi ăn mỗi ngày. Rồi cô chú bác , bà con hàng xóm cũng lần lượt đến thăm tôi. Quê hương của tôi là đây, là 1 phần máu thịt của tôi , nhìn thấy họ tôi hạnh phúc đến lạ thường. Rồi những buổi tiệc mừng thâu đêm không có giới hạn về thời gian , chúng tôi hàn huyên kể không hết chuyện. Chưa bao giờ tôi trải lòng mình nhiều đến vậy!

Tiền tài , địa vị rồi sẽ tan
Cao sang dang vọng cũng sẽ tàn
Phấn son nhan sắc đâu còn mãi
Chỉ có chân thành tồn tại với thời gian

Chỉ có tình yêu tình người là điều quí giá nhất! Tình quê huơng, tình bà con làng xóm đã ăn sâu vào nếp sống , nếp suy nghĩ , nó đã trở thành văn hóa truyền thống tốt đẹp của người dân VN mà không thể ở đâu trên thế giới có được. Người dân VN không giàu tiền giàu bạc nhưng giàu tình giàu nghĩa.

Quê tôi thuộc miền Tây sông nước hữu tình. Sau nhà tôi có con sông lũ trẻ hàng ngày vẫn thường ra tắm , bây giờ vẫn vậy không thay đổi. Ngày xưa tôi thường tắm trên con sông này với các bạn hàng xóm, không biết lần về này có gặp mấy thằng bạn ngày xưa không? Tôi nhớ hàng năm sau mùa gặt hái ,chúng tôi cùng nhau rủ đi săn chuột đồng về nướng , đi bắt cá rô phi về nấu canh bông Điên Điển, bông Súng. Khi triều cường rút để lại con ốc , con cua, chúng tôi ùa nhau mò chụp bắt từng con, bắt được con nào là mặt mũi đứa nào cũng lắm lem lắm luốt, bùn dính đầy mặt đen sì . Hạnh phúc hồi đó bình dị lắm, tuổi thơ của chúng tôi lớn theo từng mùa nước nổi, với nhánh bông Lục Bình trôi nổi trên sông. Những đêm mưa xuống, chúng tôi rủ nhau đốt đuốc đi bắt cóc về nấu cháo đậu xanh . Bên bếp lửa bập bùng , mùi ốc , cua ,tôm được nướng lên giữa trời nước mênh mông chúng tôi cùng nhau thưởng thức hương vị cay nồng của ly rượu đế đầu đời trong tuổi dại khờ 15, 16.

Mấy đứa bạn xưa của tôi bây giờ có đứa làm ăn sống xa nhà, có đứa mất, chỉ còn lại vài đứa bạn gần nhà đến thăm tôi. Chúng tôi tụ tập ôn lại kỷ niệm xưa , chén đầy chén cạn cũng là lúc chúng tôi bắt đầu đàn ca, hát Karaoke. Đàn ca tài tử là đặc sản chỉ có ở miền Tây , dân ở đây từ trẻ đến già , nam hay nữ , ai cũng đều biết ca hát.
Chạy xe đạp tại Miền TâyChạy xe đạp tại Miền Tây

Chiếc xe đạp cũ kỷ ngày xưa tôi thường đèo đi học giờ vẫn còn dựng cất trong góc nhà. Bây giờ nhà cửa xây đẹp hơn, không còn ai đi xe đạp nữa , nhưng chiếc xe đạp xưa vẫn ngồi trong góc nhà đợi tôi trở về. Lâu lâu nhớ tôi , anh tôi lại lấy chiếc xe ra lau chùi ngắm nhìn nó rồi cất vào trong góc nhà. Giờ đây xe bị phủ 1 lớp bụi mờ trông cũ kỷ, líp xe đã mòn , yên lõm sâu xuống theo thời gian. Xe còn , tôi cũng đã trở về nhưng anh tôi không còn nữa. Tôi lấy xe ra tra dầu , lau chùi rồi cưỡi nó chạy trên khắp các con đường làng. Chiếc xe 1 thời là bạn cùng tôi đi qua bao tháng năm chở đầy kỷ niệm. Đến chừng tuổi này, chợt tôi nghĩ rằng, ngay cả những vật vô tri vô giác được cất giữ ở quê hương đã trở nên đong đầy yêu thương, chan chứa nghĩa tình.

Ở Vietnam vui quá, ngày nào cũng vui, ngày nào cũng gặp bà con, bạn bè gần xa, tôi không nhớ nước Mỹ nữa. Không hiểu sao nữa? Sống ở Mỹ 30 năm, nhưng tôi không có nhiều kỷ niệm bằng sống ở quê tôi trong mười mấy năm. Hình như trái tim tôi đã thuộc về Vietnam.

Cuộc vui nào rồi cũng tàn, cuộc hội ngộ nào cũng sẽ tan , chia ly là điều không thể tránh khỏi. Đã đến lúc tôi phải đi , trở lại vòng xoáy của cuộc đời, tạm biệt bà con, bạn bè , anh em , lòng tôi nghẹn ngào , đôi chân không muốn bước ,tôi có cảm giác như thời gian đang ngừng lại quyến luyến phút chia tay. Bà con xóm làng ôm tôi những cái ôm thật chặt , dặn dò sức khỏe hẹn ngày gặp lại. Tôi xin cảm ơn bà con, anh chị , bạn bè và các cháu đã nấu cho tôi ăn từng bữa cơm đậm tình quê hương , đã chở tôi đi vòng quanh phố phường và các tỉnh miền Tây . Tôi ghi nhớ mãi tấm chân tình của các anh chị em bạn bè hàng xóm , tôi sẽ nhớ mãi và khắc ghi ân tình này trọn đời.

Thật lòng tôi không muốn xa họ , xa quê hương thêm 1 lần nào nữa. Nhưng vì cuộc sống mưu sinh , tôi đành cúi mặt ngậm ngùi ngăn dòng nước mắt ra đi. Lên xe đưa tiễn, tôi nhận ra ánh mắt của chị tôi , chị đang khóc , những giọt lệ làm tim tôi đau nhói , lòng quặn đau như cắt . Tôi hứa với chị , tôi sẽ quay về sớm nhất có thể. Trong cuộc đời, cái làm tôi sợ nhất là đưa tiễn, nó làm lý trý tôi yếu mềm , rồi cảnh tượng đó sẽ len lõi vào từng giấc ngủ của tôi. Tôi sợ , rất sợ.

Rời khỏi làng ,tôi đến SG ở lại 3 ngày để chuẩn bị cho 1 chuyến bay xa. SG lại tiễn đưa tôi bằng cơn mưa lớn , có lẻ SG muốn giữ tôi lại không muốn tôi đi . Phải chăng SG tiễn tôi bằng những giọt nước mắt, nó hiểu tâm trạng tôi lúc này. Tôi chưa bao giờ thấy mình yếu đuối mít ướt đến vậy ! Có lẻ chính những cơn mưa này đã làm tôi yêu SG từ lâu.?
Uống cafe tại Đà Lạt Phố SaigonUống cafe tại Đà Lạt Phố Saigon

Để tránh mưa , tôi ghé vội quán cafe ngồi thưởng thức 1 mình. Cafe VN là thức uống giải khát đặc trưng của người VN. Hương thơm cafe lan tỏa bay từ các con phố đến từng ngóc ngách hẻm nhỏ.

Tôi nghe các bạn tôi giới thiệu SG có nóc nhà cao nhất VN. Một Sky View landmark 81 tầng , xung quanh bao bọc 17 landmark nguy nga tráng lệ . Xe đi đến nơi, tôi choáng ngợp trước thành tựu kiến trúc này. Từ nhỏ tôi đã mơ cái xã của tôi, SG của tôi, VN của tôi có nhiều làn xe , nhiều nhà cao chọc trời giống bên Hoa Kỳ. Nhưng bây giờ hiện hữu trước mắt tôi là có thật , không phải trong mơ nữa. Không thể bỏ lỡ cơ hội, tôi vào thuê 1 căn hộ thuộc Landmark 4 ở vài ngày để thưởng thức giấc mơ thiên đường của tôi tai Vietnam. Landmark được ví như thiên đường ăn chơi của giới trẻ SG, đứng ngay cửa sổ phòng , tôi có thể ngắm nhìn toàn cảnh thành phố SG thơ mộng, cảm giác yên tĩnh , bình an đến lạ thường. SG nhìn từ trên cao không còn 1 SG ồn ào tấp nập , những ánh đèn xe chi chít nối đuôi tạo nên 1 dãi băng hà sáng lung linh huyền ảo. Thành phố SG đêm nay đẹp dịu dàng như 1 thiếu nữ trong mắt tôi.

Thành phố SG đẹp lung linh hoa lệ nhưng đâu đó bất chợt tôi vẫn thấy những mãnh đời bất hạnh đáng thương. Vẫn còn có hình ảnh cụ già lom khom dùng hết sức để đẩy chiếc xe đạp cũ kỷ đi lượm ve chai, những em bé mặt mũi lắm lem mặc quần áo nhàu nhĩ, rách nát.

Rồi cũng đến lúc tôi phải ra đi, chuyến bay mang theo nỗi niềm của người con sắp phải xa mẹ. Tâm trí tôi lại 1 lần nữa cảm xúc đưa đường dẫn lối, bước chân đi mà lòng nặng trĩu, cảnh tượng trước mắt tôi tại sân bay là những cuộc chia ly, những cái ôm thật chặt , những lời chúc thượng lộ bình an , rồi những giọt nước mắt. Một người đi nhưng cả gia đình đưa tiễn , cảnh tượng này duy nhất chỉ có ở sân bay VN.

Ngồi trên máy bay mà tôi vẫn còn nghe văng vẳng bài thơ Quê Hương của nhà thơ Giang Nam có đoạn:

Quê hương là gì hả mẹ?
Mà cô giáo dạy phải yêu!

Quê hương không bắt buộc chúng ta phải nhớ, phải yêu. Nhưng sao đi đâu ta cũng phải nhớ nhiều, nhớ nhất câu hò , câu hát ru của mẹ:” Ăn bông mà Điên Điển nghiêng mình nhớ đất quê, đường xa em khó mà về…” Lời bài hát như xé ruột xé gan những người con xa xứ như tôi.

Tôi đang viết bài này là đang ở mùa tâm dịch của đất nước Mỹ, của thế giới. Mùa dịch Corona nguy hiễm quá, rất nhiều người bị nhiễm và nhiều người đã chết, năm nay tôi không trở về VN được như lời hứa với chị tôi, với quê hương tôi. Tôi viết lên với tất cả niềm nhớ thương đất mẹ VN, tôi muốn gởi đến tất cả người bà con chú bác anh em, người dân VN nói riêng và cả thế giới nói chung lời chúc khỏe mạnh bình an. Tôi cũng muốn gởi đến các Kiều bào hải ngoại , những người con xa xứ, dù ở bất cứ nơi đâu cũng cố gắng về VN , trải nghiệm, lắng nghe, thấu hiểu để biết yêu thương , chia sẻ. Hãy trở về đất mẹ Viet Nam. Ở đây, hàng triệu trái tim dang tay đón bạn trở về.

Khi tôi chết hãy đem tôi ra biển
Nước ngược dòng sẽ đẩy xác tôi đi
Bên kia biển là quê hương tôi đó
Rặng tre xưa muôn tuổi vẫn xanh rì ( Du Tu Le )

Góc nhìn Tony Trần